Op onze eerste sprekersavond van het seizoen meteen al een bijzonder onderwerp. “Stilleven” was voor mij altijd een schilders ding en nu staat het op ons programma als thema. Toch heeft zijn verhaal de aanwezige leden geïnspireerd en hebben we kunnen leren dat dit een boeiend thema is dat wel degelijk tot het domein van de fotografie behoort.
Sprekersavond Jonathan Leih
Thema: Stilleven
Zoals Jonathan in zijn introductie aangaf is hij vrij recent, sinds 2010 begonnen met zijn opleiding aan de Fotovakschool en heeft hij een enorme ontwikkeling doorgemaakt. Bij ons viel Jonathan op met zijn ‘Stillevens’. Ze ogen eigentijds en zoals hij het zelf zegt “neem niet alles zo serieus maar bekijk de wereld met een knipoog”. Voor hem staat humor en verrassing vaak centraal.
Hij begon zijn verhaal met de oorsprong van stillevens en liet ook voorbeelden zien van oude meesters. Hij definieerde het stilleven als een artistieke compositie van levenloze objecten die met zorg zijn belicht, vaak voorzien met symbolische kenmerken. Zo valt er wel degelijk een verhaal te vertellen. Een thema als vergankelijkheid komt veel voor. Vruchten hebben allerlei betekenissen en ook in bloemen schuilt vaak veel diepgang qua symboliek. Ook hier gaat het er dus om wat je als fotograaf voor een verhaal wilt vertellen.
Vraag je af wat het belangrijkste ingrediënt van de foto is. Maak het beeld in je hoofd tot werkelijkheid. Verplaats je in het onderwerp en onderzoek het. Wat is je boodschap? Voorbereiding is alles. Kies vervolgens je materiaal, bedenk de compositie, lichtval, kleur en ritme. Gebruik je diafragma voor de juiste scherptediepte en pas je sluitertijd aan bij de gebruikte verlichting. Je kan heel goed continulicht gebruiken en omdat je dan minder licht hebt dan met flitslampen is een langere sluitertijd nodig. Geen probleem, je stilleven loopt echt niet weg.
In de bewerking kijk je vooral naar wat je wilt uitschakelen of maskeren, wat je wel/niet in beeld wilt. Ook gebruikt Jonathan soms vignettering om de aandacht te centreren. Probeer wel vooraf zoveel mogelijk te elimineren, zoals hinderlijke reflecties etc.
Jonathan laat vervolgens in een proefopstelling zien hoe je eenvoudig met een daglichtlamp kunt spelen. Daglicht, omdat je dan in je nabewerking de meeste mogelijkheden hebt om de kleuren te beïnvloeden.
Het is een persoonlijke keuze maar hij kiest voor zwarte achtergronden voor een mooi contrast. Hij maakt graag een knipoog naar ‘het Nu’ om het zo in een moderner jasje te steken. De truc is door met het licht c.q. schaduwen te spelen, diepte te creëren. Hij geeft aan dat het altijd natuurlijker oogt door het licht van boven te laten komen.
Vaak kun je prachtige series maken waarin je je verhaal kunt vertellen, het liefst met een grapje erin en maak het dus niet te serieus!
Op 19 december staat de thema-avond stilleven gepland en kunnen we de kunstwerkjes van iedereen gaan bewonderen. Ik ben benieuwd.
Karim Kat